Steven's Weblog (Nederlands)
Iedereen kan informatie van deze weblog overnemen onder de voorwaarde dat hij/zij blijft verwijzen naar deze weblog.
Artikel van: Rian van Heur. Verschenen in Computable 6 oktober 2006
De arbeidsmarkt voor ict'ers is door outsourcing en het aantrekken van de economie volop in beweging. Niet alleen de jonge, maar ook de oudere ict'er moet hierin mee.
Outsourcing betekent dat de hele ict-arbeidsmarkt er anders uit gaan zien. “De markt gaat substantieel veranderen”, stelt Corporate Innovation Manager Hans van Grieken van Capgemini. Hij denkt dat de verandering niet alleen geldt voor de onderkant van de markt, maar ook de managers moeten uitkijken. Van Grieken zei dit tijdens het eerste webseminar georganiseerd door Computable en Capgemini. Kijkers kregen tijdens het goedbekeken seminar de kans vragen te stellen aan het panel, geleid door Hans Appel, CTO bij Sun Microsystems.
Ict’ers moeten op de nieuwe trends inspelen om hun baan te behouden. Joep van Nieuwstadt, directeur van Exin, ziet werknemers dat ook al doen. “Er is momenteel een enorme vraag naar certificering. Dat zijn niet alleen de technische opleidingen, maar juist het cursussen service management”. Van Grieken waarschuwt ook voor de concurrentie van Indiase ict’ers. “In India is men erg gedreven in het verwerven van kennis. Hier zie ik vaak ‘know it all, done it all’ bij jongere ict’ers”.
Vooral voor de ict’er ouder dan 45 jaar is het lastig om bij te blijven op de markt. “Vaak wordt gedacht dat de oudere ict’er niet flexibel is. Maar toen er in 2000 nog een hoop oude systemen stonden was er niet de kennis om deze systemen te onderhouden. Het ligt er daarom aan waar je ouderen voor inzet. Bovendien zie ik vaak bij 50-plussers de ambitie om kennis over te dragen aan jongeren”, zegt docent aan de Erasmus Universiteit Norman Schreiner.
Loek Bosman, senior consultant bij de Hay Group kan bevestigen dat ouderen niet bang hoeven te zijn voor baanverlies afhankelijk van welk werk ze doen. “Als je een kunstje kan wat iemand van dertig ook kan, dan is het lastig. Maar vaak telt ervaring ook. Maar je ziet ook dat als iemand met 55 in de problemen komt, hij bij 45 ook nog niet top was en er bij 35 misschien ook al problemen waren.”
Ook scholen moeten mee met de veranderende arbeidsmarkt. “Het curriculum dat nu wordt aangeboden is er een dat voor een deel de vorige eeuw van ict betreft. Het outsourcen van projecten naar India betekent dat toekomstige managers projecten moet kunnen runnen op meerdere plekken in de wereld”, zegt Van Grieken. Ook moet leerlingen geleerd worden na te denken over de toekomst.
Hein van Leeuw, corporate recruitment manager van Capgemini: “Rond je 35-ste wordt de kennisopname minder. Dat is niet erg; dan dienen zich vaardigheden aan waarover je kunt beschikken en die je in staat stellen rollen te vervullen die eerder verder weg lagen, zoals projectleiding of verkoop. Je moet daarom tijdig signaleren waar je toekomst ligt”.
Met enige verbazing heb ik het artikel "Outsourcing verandert ict-arbeidsmarkt" gelezen, geschreven door Rian van Heur. In dit artikel wordt uitgegaan van wat we nu aan competenties hebben, en hoe die zich zouden moeten aanpassen/ontwikkelen. Er wordt echter volledig aan essentiële veranderingen in de behoefte aan competenties die de markt vraagt voorbijgegaan, en dat is een grote omissie.
In Nederland kunnen we vergeten dat we zouden kunnen concurreren met de "praktische" IT-competenties die nu zo snel buiten Nederland opgebouwd worden. De belangrijkste reden voor dat we dat niet kunnen ligt niet bij de IT-er maar in de cultuurkenmerken van de gemiddelde Nederlander. Die zijn zodanig dat wij geen IT-land kunnen worden, en dat ontdekken we echt nu we concurrentie uit het buitenland krijgen.
De competenties die we in de praktijk van vandaag hard nodig hebben zijn nogal anders dan die nu voorhanden zijn. Het zal zeker niet alleen de manager zijn die anders moet gaan managen, zoals in het artikel staat. De markt vraagt om (inhoudelijke) competentie waar we de laatste 10-20 jaar niet of nauwelijks opleidingen voor gehad hebben: die van de informatiekundige.
Een informatiekundige is een man/vrouw die weet om te gaan met informatie als bedrijfsmiddel van een organisatie. Met goede kennis van informatie kan een organisatie bijvoorbeeld echt pro-actief worden in het onderhandelen over oplossingen die gerealiseerd moeten worden; men weet dan immers wat men hebben wil. Technologie is dan wel een onderwerp waar men het nodige over moet weten, maar, samen met een grote reeks andere onderwerpen, is het niet het belangrijkste onderwerp. Met echt bruikbare kennis van informatie maakt het vakmatig niet zoveel uit of sourcing intern of extern gedaan wordt, desnoods offshore, zo lang het resulterende geheel maar optimaal bij de organisatie past.Informatiekundigen zijn er op dit moment niet of nauwelijks, en ze worden dus ook niet opgeleid.
Zeker is ook dat een informatiekundige aan iets werkt dat de echte verantwoordelijkheid van de organisatie zelf is. Daarom zal je deze mensen ook niet bij of via IT-leveranciers/aannemers vinden zoals, zij worden in dit artikel genoemd, Capgemini en Sun. Dat kan ook niet, want het uitzoeken en beheren wat een organisatie met haar informatie wil kan je niet in één hand leggen met wat IT-leveranciers bieden: vraag versus aanbod, functies die gescheiden moeten worden.
Mijn verbazing komt dan ook voort uit het feit dat zowel Hans van Grieken als Hans Appel volgens het artikel denken dat we met IT-producten en diensten moeten gaan concurreren met de VS en met landen in Azië, Oost-Europa enz.. Omdat dit, zoals uitgelegd, niet zoveel zin heeft zou het veel beter zijn als men het vak van informatiekundige erkent en ontwikkelt. De behoefte aan die mensen wordt met de dag echt veel groter.
Dat betekent voor een aantal mensen inderdaad dat ze omgeschoold zullen moeten worden. Voor sommigen zal dat een drastische verandering zijn. De ervaring is dat het vooral voor IT-ers een grote verandering is als ze zich laten omscholen naar informatiekundige: van aanbod naar vraag. Of men dat aan kan is vooral afhankelijk van aanleg en interesse, en minder van leeftijd. De vraag naar IT-ers zal hierdoor op termijn minder worden omdat organisaties zelf goed weten wat ze wel en niet met hun informatie willen en kunnen. Zij kunnen zo precies vragen wat ze nodig hebben, niet meer en niet minder. De praktijk leert dat daar echte besparingen te halen zijn, waarbij een organisatie alleen met een relatief simpele, flexibele en optimaal passende informatievoorziening beweeglijk kan worden. Daar wordt in de praktijk van de IT niet of nauwelijks aan gewerkt waardoor IT organisaties voorlopig vooral afremt in hun broodnodige innovatie. Over verandering gesproken.
Steven van ’t Veld
Voorzitter SCIA, Principal Informatiearchitect