Januari/Februari 2003: Europa

Ook in Word-formaat PDF-formaat

Europa bestaat al een aantal jaren. Tenzij je voor een organisatie werkt, die over de grenzen kijkt en werkt merk je als informaticus eigenlijk nog niet veel van 'Europa’. Het lijkt nog steeds de ver-van-je-bedshow.

Erger dan dat wij Nederlanders zo tegen Europa aan kijken - daar kunnen we immers zelf iets aan doen - is dat Europeanen ook zo tegen Nederland aankijken. In oktober 2002 verklaarde European Commissioner for Enterprise and Information Society Erkki Liikanen in Kopenhagen nog dat Nederland een van de slechtst toegankelijke landen in Europa is op het gebied van eSkills. Jammer, zo’n observatie, iets waar we mijns inziens iets aan moeten doen.

Nederland profileert zich al jaren als Poort van Europa. We vergroten onze luchthavens en havens, leggen allerlei nieuwe spoorlijnen aan en ga zo maar door. Tegelijk verplaatst ons achterland zich naar Berlijn en naar de as van Europa: Parijs-München. Tegelijk slibt ons bedrijvige westen dicht met verkeer en wordt de concurrentie steeds groter. Toch blijven we, met de weinige ruimte die we hebben, bewijzen dat we groot in transport zijn en blijven: Nederland Transportland.

Wat we vergeten, is dat we ook alles hebben om goede diensten te verlenen. Bijvoorbeeld in de informatiesector. Het blijkt dat we goed na kunnen denken. Dat zal onze calvinistische aard en ons allesverzengend gelijkheidsgevoel (het maaiveld) zijn. Hoewel de kwaliteit van ons onderwijs de laatste decennia achteruit gevlogen lijkt, en het gat tussen wat een schoolverlater geleerd heeft en wat de praktijk vraagt steeds groter wordt, hebben we toch kennis waar de wereld op zit te wachten. Vaak zijn we dan zo arrogant om dat als betweters aan die wereld te vertellen. Die zegt niet te luisteren, maar doet dat natuurlijk wel. Zij maken zo producten die geld opleveren en de economie van hun land versterken. En als het ons Nederlanders dan lukt om een innovatief product te maken, dan verkopen we het snel of worden de essenties gekopieerd en wordt 'ons’ product 'kapot’gemaakt. Denk maar aan Bluetooth, Baan, het Belgische Lernout & Hauspie enzovoort. Uit concurrentieoogpunt natuurlijk logisch, maar waarom doen we daar niets aan?

In 1999 werd door de taskforce van Ton Risseeuw geroepen dat er 30.000 IT’ers per jaar bij moesten komen en dat de instroom maar 3000 was. Economische Zaken en Onderwijs hebben toen veel ingezet om meer IT’ers te krijgen. Universiteiten en HBO-scholen moesten alles op IT richten, immigratie (!) van IT’ers werd bevorderd, allochtonen werden omgeschoold enz. Later werd de verbetering van de kwaliteit van te ontwikkelen software als speerpunt bevorderd. Onlogisch, wij zijn over het algemeen niet goed in het snel en goed produceren van software. Investeren in informatici wordt als een zaak van de 'praktijk’ gezien. Het gevolg is een groot overschot aan te laag gekwalificeerde informatici en een slechte positie in diensten rond Informatie en IT in Europa (en de rest van de wereld).

In Europa wordt hard gewerkt en geïnvesteerd in informatie en IT. Dat lijkt aan Nederland voorbij te gaan. De Nederlandse overheid wenst hier kennelijk niet op in te zetten. Jammer, want nu lopen we ver achter en worden we dus als moeilijk toegankelijk ervaren. En dat, terwijl we de kennis in huis hebben om gevraagde diensten te verlenen.