English version


Nederlandse versie

Steven's weblogs en columns (nederlands)

Iedereen kan informatie van deze weblog overnemen onder de voorwaarde dat hij/zij blijft verwijzen naar deze weblog.

 

April 2003: Economisch verantwoord verbeteren

Tegenwoordig vraag ik me af of we in Nederland nog weten wat innovatie is. Iedereen praat erover, weinigen lijken bezig met echt nieuwe dingen. Kunnen we dat niet? Of willen we niet?

Innovatie begint met een idee. Die krijg je door lateraal denken en anders naar de wereld kijken. Recent is in Nederland onderzoek gedaan naar 'onze Willie Wortels'. Zij blijken niet of nauwelijks beloond te worden voor hun ideeën en uitvindingen. Zij zeggen dat niet erg te vinden: ze 'helpen' graag en doen het dus voor 'de eer'. Feitelijk schandalig. Maar ja, je zou in Nederland je hoofd ook eens boven het maaiveld uitsteken en beloond worden.

Organisaties schatten ideeën op economische waarde in en gebruiken ze dan direct, binnenkort of nooit. Bruikbare ideeën worden bij voorkeur stapsgewijs ingevoerd. Simpel economisch denken, zo verdien je het meest. Maar het dempt de toepassing wel.

Daarnaast organiseren we innovatie. We hebben commerciële instituten waar mensen ideeën en concepten onderzoeken en uitwerken. Dat gebeurt ook bij onze 14 Nederlandse universiteiten. Zij doen veel onderzoek samen met het bedrijfsleven. Om die reden is er een grote derde geldstroom, die donerende organisaties invloed geeft op dat onderzoek. Op fundamenteel onderzoek, waar het om fundamenten en niet om economische haalbaarheid gaat, wordt al jaren bezuinigd.

Steunt de overheid innovatie? Ja, maar vooral bij de grote, toonaangevende organisaties. De idee daarbij is dat die de kracht hebben om resultaten van hun onderzoek door te voeren in de markt. Zij hebben echter ook financiën en het is de vraag of je daar veel subsidie aan toe moet voegen.

Waar zijn de Nederlanders die hun nek durven uitsteken om iets nieuws op de markt te zetten? Zijn er zo weinig startende ondernemers omdat ze zoveel zelf moeten financieren? In Duitsland bijvoorbeeld kunnen starters op vele manieren startsubsidie krijgen. Een aantal haalt het niet, maar anderen wel. Dat kunnen winners zijn. Zo werkt het in Nederland niet. Integendeel, hier is failliet gaan nog steeds een maatschappelijke schande. Eenmaal failliet, en je komt niet meer 'aan de bak'. Dat maakt proberen wel erg moeilijk.

In de informatie- en it-sector heeft men hier al jaren last van. Ideeën genoeg en voldoende mensen die zich Willie Wortel wanen. In de praktijk komen we echter niet veel verder dan verbeteren op de vierkante centimeter. We maken uitgebreide business cases en verzinnen steeds weer andere manieren om een beperkte verzameling voordelen te halen. Het resultaat is dat we veel geld uitgeven en nauwelijks echt verbeteren. Erger nog, investeren blijkt de exploitatielast vaak te vergroten.

Innovatie in Nederland lijkt vooral beperkt tot economisch verantwoord verbeteren. Grote bedrijven hebben en krijgen nog steeds het voortouw. In de informatie- en it-sector zitten we overal zo vast in het huidige dat fundamentele innovatie zo langzamerhand noodzaak is. Maar waar halen we die Willie Wortels en ondernemers vandaan die de vernieuwing kunnen bedenken en doorvoeren? Hoog tijd voor onze regering om lateraal te gaan denken!

Uw naam:
Uw E-mail:
Uw reactie: